Χαρά και Ψυχοθεραπεία, δύο έννοιες σχεδόν ασυμβίβαστες. Το στερεότυπο κοινό, διαδεδομένο και εξαιρετικά σθεναρό: “η Ψυχοθεραπεία απευθύνεται σε όσους είναι βαθειά λυπημένοι”. Πράγματι, οι άνθρωποι τείνουν να αναζητούν ψυχική φροντίδα όταν έχουν πια φτάσει στο μη περαιτέρω. Όταν η ψυχική δυσφορία διογκώνεται τόσο, που υπονομεύει την καθημερινή τους λειτουργικότητα. Και επειδή η μεγάλη ανάγκη για βοήθεια έχει ως αποτέλεσμα ο άνθρωπος να “ρουφάει” ο,τι γίνεται στο ψυχοθεραπευτικό δωμάτιο σαν αποξηραμένος πηλός που αποζητά την υγρασία του νερού, είναι πολύ συχνό να συμβαίνει μια έντονη ανακούφιση, κατά τα πρώτα στάδια της θεραπείας, σχετικά σύντομα από την έναρξή της. Πρόκειται για τη στιγμή που ο άνθρωπος βρίσκει ένα ασφαλές μέρος. Εκεί ακούγεται και γίνεται ορατός, χωρίς κριτική και με άνευ όρων θετική αποδοχή.
Η ανάγκη για “φυγή προς την υγεία”
Τότε βιώνει ξανά αισθήματα χαράς και ανακούφισης, ενώ επανακτά μεγάλο μέρος από τη λειτουργικότητά του. Μοιάζει σαν η χαρά να επιστέφει και η ανάγκη για βοήθεια να μειώνεται. Φαίνεται δύσκολο χαρά και συνέχεια της ψυχικής διαδικασίας να υπάρξουν μαζί. Και δικαίως, αφού η ψυχική φροντίδα έχει συνδεθεί μόνο με τη θεραπεία μιας ασθένειας, ο άνθρωπος να θέλει να φύγει προς την υγεία, φεύγοντας από την ψυχοθεραπεία, αμέσως μόλις νιώσει καλύτερα. Η συγκεκριμένη φάση της ψυχοθεραπείας είναι απαραίτητη για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ο άνθρωπος χρειάζεται όντως να ξαποστάσει από το έντονο κύμα πόνου. Δεύτερον, γιατί αποτελεί “μαξιλαράκι” για την ενδιαφέρουσα συνέχεια.
Στερώ από τον εαυτό μου την ευκαιρία να πανηγυρίσει
Η αλήθεια είναι πώς ο χώρος της ψυχοθεραπείας είναι ένας χώρος φτιαγμένος όχι μόνο για θρήνο, απόγνωση και παράπονο. Μπορεί άνετα να αγκαλιάσει και τη χαρά, τους πανηγυρισμούς για ένα επίτευγμα ή απλώς επειδή ξύπνησα σήμερα, τον έρωτα, την ανακούφιση, το παιχνίδι και την ξενοιασιά. Δυστυχώς, μιλούμε πολύ για τη θλίψη, την αναλύουμε, της δίνουμε βαρύτητα, την κάνουμε σημαντική και είναι, όμως τι γίνεται με τη χαρά; Αξίζει η χαρά να αναλυθεί σε ένα ψυχοθεραπευτικό δωμάτιο; Αξίζει να συζητηθεί ξανά και ξανά και ξανά με όλες της τις λεπτομέρειες και τα χρώματα, ακριβώς όπως αναλύεται η θλίψη και το τραύμα; Αξίζω να λάβω τη φροντίδα και την προσοχή της θεραπεύτριας – τή μου επειδή χαίρομαι; Αξίζω να αφιερώσω μία ώρα την εβδομάδα στον πανηγυρισμό μου;
Η ψυχοθεραπεία είναι ένα ταξίδι προς την επίγνωση και προς την ανακάλυψη των πτυχών μου. Συνήθως ξεκινάει με αφορμή ένα ψυχοπιεστικό γεγονός, όμως μπορεί να συνεχίσει απλά και μόνο επειδή επιθυμώ να με διερευνώ, επειδή επιθυμώ να μου προσφέρω την ασφάλεια και την ελευθερία του ψυχοθεραπευτικού χώρου. Και κάποια στιγμή έρχεται το τέλος, η ολοκλήρωση και το μεγάλωμα. Είναι η στιγμή της ετοιμότητας για ισορροπία και μεσότητα. Μέχρι τότε, η χαρά χωράει στην Ψυχοθεραπεία, με όλη της την έκταση και το μεγαλείο, ακριβώς όπως χωρούν όλα τα συναισθήματα.